[pl]
O miejscu
Ulica św. Rocha leży w obrębie Starego Miasta, ale poza murami średniowiecznego miasta. Powody tego położenia łatwo zrozumieć, wiedząc nieco więcej o osobie patrona niewielkiego kościółka, od którego ulica wzięła swą nazwę. Św Roch to w końcu opiekun chorych na dżumę i inne choroby zakaźne. Kościół ten ufundowano w 1602 r. [2], prawdopodobnie w miejscu starszej kaplicy cmentarnej [1,2] na cmenatrzu morowym [1]. Cmentarz taki w okresie użytkowania mieścił się zawsze poza murami miasta.
Dżuma, której symbolem jest śmierć na wiezy ratusza miejskiego, nawiedzała miasto wielokrotnie. Św. Roch, jako patron kaplicy na takim cmentarzu miał miasto chronić przed kolejnym nawrotem, choć dżuma i tak wracała, być może ze względu na bliską lokalizację cmentarza przy fosie. Trzeba pamiętać, że Oława jako miasto "oblane", (stąd nazwa) dosyć często nawiedzana była przez powódź, która mogła również pomagać w transporcie zarazków. Ustawiona przy kościele figura, nie jest przecież figurą Św. Rocha, ale Św. Jana Niepomucoena, świętego strzegącego od powodzi.
Lokalizację kościoła i cmentarza tuż za fosą pokazuje szkic Bernarda Wernera z 1750r [3] przedstawiony na Rys 1. Poza tym cmenatrzem, być może istniało jeszcze jedno miejsce pochówku ofiar zarazy, tzw. Dół Trupów, w okolicy cmenatrza żydowskiego [4]. Być może istniejący tu cmentarz zlikidowano i przeniesiono tam, lub tu chowano znaczniejszych mieszkańców złożonych chorobą, a tam biedotę. W każdym razie miejsce wokół kościoła służyło jako cmenatrz (już nie morowy, ale katolicki) bardzo długo bo aż do XX w, a nawet po wojnie, w latach 90tych można było tu znaleźć pojedyncze groby. Funckję kaplicy cmentarnej kościół pełnił jeszcze na początku XX w.
Rys 1. Widok miasta Oława ok 1750 r. na szkicu Wernera [3] z zaznaczoną lokalizacją kościoła św. Rocha
I tak ulica św. Rocha związana była ze śmiercią i to tą najbardziej bogatą w ofiary, już od początku, zanim jeszcze została ulicą miasta. W 1935 roku cmenatrz zlikwidowano i zamieniono na park dla domu opieki chorych (St. Joseph Stift), mieszczący się w ceglanym budynku wybudowanym na tyłach cmentarza w ciągu ulicy. Ten obiekt po wojnie zamieniono na pierwszy w Oławie szpital - miejsce wielu narodzin (w tym również moich), ale też wielu śmierci. Po przeniesieniu szpitala na nowe miejsce budynek przez lata świecił pustkami, a w końcu zrobiono w nim hotel. Taką funckję pełni do dziś.
Być może bliskość szpitala sprawiła, że tuż po wojnie na ulicy św. Rocha siedzibę swoją miał również Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Ofiary systemu trzeba było przecież czasem leczyć czy może "doprowadzać do stanu używalności". O więzionych, a zapewne i torturowanych w tym miejscu ludziach przypomina tablica na budynku naprzeciwko skweru/parku przy kościele.
Jak widzisz - to miejsce, choć na swój sposób urokliwe, kryje wiele mrocznych sekretów.
O keszu
Przeczytaj uzważnie listing (#keszuj powoli). Udaj się do figury pod kaplicą cmentarną i dodaj liczby w inskrypcji pod nią. Każdą z osobna, chodzi o te duże (nie o podpis). Ostatnią liczbę do sumy znajdziesz na trzecim piętrze starego szpitala, na ścianie szczytowej z drugiej strony budynku względem kaplicy (liczba jest ułożona jest z czarnych cegieł, w środkowej części ściany, jest tyko jedna i nie jest to ta sama co na ścianie frontowej budynku). Uzyskna w ten sposób suma to liczba X. Dodaj również niezależnie cyfry z treści tablicy pamiątkowej na Urzędzie Bezpieczeństwa (nie dodawaj cyfr z podpisu). Uzyskasz w ten sposób Y.
Kesz ukryty jest na współrzędnych
N 50° 56.(415+Y)' E 17° 17.(X/2 - 6)'
Zachowaj czujność i ukryj kesza jak zastałeś.
[en]
About the place
St Roch Street, lies within the Old Town, but outside the medival walls of the city. The reasons for this location are easy to understand if one knows a little more about the person of the patron of the small church from which the street takes its name. St Roch is, after all, the protector of patients suffering from the plague or other infectious diseases. The church was founded in 1602 [2], probably on the site of an older cemetery chapel [1,2] in the plague cemetery [1]. Such a cemetery was always located outside the town walls.
The plague, symbolised by the death on the tower of the town hall, haunted the town many times. St Roch, as the patron of the chapel in such a cemetery, was supposed to protect the town from another recurrence, although the plague did return anyway, perhaps due to the close distance between the cemetery and the moat. It must be remembered that Oława, as a "flown" town (which is shown in the polish name of town), was quite often hit by floods, which could also have helped in the transport of germs. After all, the statue by the church is not of St Roch, but of St Jan Nepomucen, protector against flooding.
The location of the church and the cemetery just behind the moat is shown in a sketch by Bernard Werner from 1750 [3], presented in Fig. 1. Apart from this cemetery, there may have been another burial place for the victims of the plague, the so-called Corpse Pit in the vicinity of the Jewish cemetery [4]. It is possible that the plague cemetery here was liquidated and moved there, or that the more significant inhabitants of the town, wich were a victims of the plague were buried here and less significant there. In any case, the area around the church served as a cemetery (no longer a cemetery of the plague, but a catholic one) for a very long time until the 20th century, and even after the World War II individual graves could be found here. The function of the cemetery chapel was still fulfilled by this church till the begining of the 20th century.
Fig. 1. View of the town of Olawa around 1750 on Werner's sketch [3] with the location of St. Roch's church marked.
Thus, St. Roch Street was associated with death, and the most prolific one at that, from the very beginning, even before it became a town street. In 1935, the cemetery was decommissioned and turned into a park for the St. Joseph Stift (charitative istitution for ill people), which was built of the red brick, at the back of the cemetery, along the street. This facility was turned into a first polish hospital in the city after the war. Many was borh here (myself incuded), but certainly many have left. Now there is a hotel here.
Perhaps the proximity of the hospital caused that just after the war, the Public Security Office (a very infamous institution which held captive and tortured the enemies of governing party during communism) also had its headquarters on St Roch Street. After all, the victims of the tortures had to be treated at times. A plaque on the building opposite the park reminds of the people who were imprisoned and probably tortured here.
As indicated above - this place, although charming in its own way, hides many dark secrets.
About the cache
Read the listing carefully (#slowcaching). Go to the statue under the cemetery chapel and add the numbers in the inscription below it. Each one individually, only the big ones (ommit the signation). The last number to add up to the sum can be found on the third floor of the old hospital, on the gable wall opposite the chapel (the number is written with black bricks in the middle of the wall, there is only one). The resulting sum is a number X. Separatly add the digits from the contents of the memorial plaque on the Security Office (do not add the digits from the signation). This is number Y.
The cache is hidden at coordinates
N 50° 56.(415+Y)' E 17° 17.(X/2 - 6)'
Remain vigilant and hide the cache as you found it.
Translated with the help of www.DeepL.com/Translator (free version)
Żródła / Refrences
[1] Piotr Grzegorz Seredyński i Michał Seredyński, OŁAWA NIEOCZYWISTA cz. 1 – kościółek św. Rocha, artykuł na stronie tuolawa.pl (niepodlinkowano ze względu na komercyjny charakter serwisu - lack of link due to the commercial character of the service)
[2] https://zabytek.pl/pl/obiekty/olawa-kosciol-pomocniczy-pw-sw-rocha
[3] Wernher, F. B. (1948). Topographia oder Prodromus Delineati Principatus Lignicensis Bregensis, et Wolaviensis. Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, Oddział Rękopisów, Akc, 1094. https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/7116/edition/14652/content
[4] Oława - Atlas Historyczny Miast Polskich http://atlasmiast.umk.pl/pliki/olawa/AHMP_Olawa_intro.pdf