Na terenie osiedla Drabinianka, na skwerze miedzy ul. Cicha, Graniczna i Zielona, znajduje się obiekt cmentarny, określany w źródłach i odległej tradycji miejscowej jako "cmentarz choleryczny". Cieszy się on szacunkiem i opieka ze strony lokalnej społeczności, która troszczy się o jego stan techniczny i wygląd estetyczny. Obecnie starają się o wpisanie go przez Wojewódzkiego konserwatora Zabytków na listę obiektów chronionych.
Źródła opisów do dziejów cmentarza cholerycznego w Drabiniance są bardzo ubogie. Historyków znających okoliczności wybuchu epidemii oraz jej przebiegu to nie dziwi, bowiem było to wydarzenie gwałtowne, groźne w skutkach dla otoczenia i całej społeczności, wiec nie było czasu na organizacje pogrzebu a cóż dopiero zakładania cmentarza. Opisuje to obrazowo jeden z badaczy dziejów cmentarzy zakaźnych następująco:
"Epidemie zarazy były przez wieki traktowane jako zjawiska równie niezrozumiane, jak niebezpieczne. Choroby niosące tragiczne żniwo powodowały wyludnianie całych wsi i miast. Zabijały wszystkich bez względu na wiek, płeć, status społeczny. Przez setki lat jedynym skutecznym sposobem ochrony przed nimi była ucieczka z miejsca zagrożonego występowaniem morowego powietrza. Ludzie byli gotowi na wiele poświęceń, byle tylko nie dać się wciągnąć w „taniec śmierci”. A choroba przychodziła znienacka i zabierała szybko. Zarażony nieszczęśnik nie mógł liczyć na żadną pomoc. Ze strachu odsuwali się od niego nawet najbliżsi. Nie było mu dane nawet pojednać się z Bogiem przed śmiercią – kapłani zazwyczaj obawiali się kontaktu z chorymi.
Tragiczne żniwo chorób pozostawiało po sobie ślady w postaci cmentarzysk epidemicznych, niemal zawsze zlokalizowanych na odludziu, zwykle niechętnie odwiedzanych i zapomnianych. Pochówki w obrębie takich nekropolii odbywały się cicho, bez zbędnych ceremonii. Ciała zmarłych, zwykle przywiezione wozem na miejsce pochówku, wrzucano do wspólnego grobu, dokładnie wysypanego wapnem. Często pomagano sobie w tej czynności kijem zakończonym hakiem. Nad grobem najczęściej sypano niewysoki kurhan – mogiłę. Po ustąpieniu epidemii krewni ofiar często wznosili na nim krzyż lub kapliczkę. Bardzo rzadko stawiano w takich miejscach imienne nagrobki. Zdarzało się, że w kolejnych latach takie cmentarzyska były wykorzystywane ponownie. Grzebano na nich innowierców, samobójców, obcokrajowców czyli osoby, które nie mogły spocząć w poświęconej ziemi cmentarza parafialnego. Czasem przekształcano je w cmentarze wojenne. Większość mogił została zlikwidowana lub całkowicie zapomniana.
Niewiele cmentarzy morowych dotrwało do dziś. Te, które udaje się odszukać pochodzą najczęściej już z XIX wieku i są smutnym efektem szalejących wówczas kilku epidemii cholery. Pamięć o tych cmentarzykach zatarła się wśród mieszkańców miast i wsi. Niemal już nikt nie wie, z jakiego powodu została przed laty wzniesiona samotna kapliczka wśród pól albo dlaczego na granicy dwóch wsi, przy rozstajach usypano tajemniczy kurhanik, zwieńczony dziwnym dwuramiennym krzyżem – caravaca. Starsi ludzie niechętnie spoglądali w tamto miejsce twierdząc, że jest tam „strasznie, ckliwie i w dodatku konie się płoszą”. Zdarza się jednak, że czyjaś miłosierna ręka zapala świeczkę przy krzyżu na starej mogile, by oświetlić drogę zbłąkanym duszom, które tak nagle zostały oderwane przez bezlitosną chorobę."
Skrytka:
Trzy-etapowy "multak" niewymagający żadnych obliczeń w terenie.
Na pierwszym postoju zostawiłem współrzędne kolejnego - proszę o ostrożne podejmowanie, aby nie narazić ich na dekonspirację.
Oczywiście pomoc z pośredniego etapu powinna wrócić na swoje pierwotne miejsce, za co będę bardzo wdzięczny.
Powodzenia.