Poza obszarem lessowym występują pojedynczo, zaś w obrębie płaskowyżu lessowego tworzą rozgałęzione systemy z uchodzącymi do nich dolinkami nieckowatymi. Te systemy dolinne uformowały się w okresie 10–12 tys. lat temu podczas szybkich zmian klimatu u schyłku ostatniego zlodowacenia. Z kolei typowe wąwozy, których duże zagęszczenie jest w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego występują w Lublinie nielicznie z powodu zbyt małych różnic wysokości między wierzchowiną lessową, a dnami dolin rzecznych. Lubelskie wąwozy sensu stricte powstały w okresie kilkuset lat, głównie wskutek wcinania się intensywnie użytkowanych dróg gruntowych.
Lublin jest jedynym dużym miastem w Polsce, w którym dominuje rzeźba lessowa i dlatego też jej formy zasługują na szczególną uwagę i ochronę. Śródmiejskie systemy dolinne urozmaicają krajobraz i pełnią bardzo ważną rolę jako kanały wentylacyjne. Poprzez ruch powietrza wynikający z powstałych różnic temperatur w formach dolinnych suche doliny i wąwozy przewietrzają zabudowane tereny miejskie. Szczególny wpływ na ruch powietrza mają wąwozy ułożone równoleżnikowo, które ilościowo przeważają na terenie Lublina. W ciągu dnia ich południowe zbocza nagrzewają się, ciepłe powietrze kieruje się ku górze a chłodniejsze powietrze spływa zgodnie z nachyleniem stoku do dna dolin.
Wąwozy i suche doliny Lublina są ponadto obszarem szczególnie cennym faunistycznie i florystycznie. Są ostoją wielu gatunków zwierząt i roślin, stanowiących zasoby bioróżnorodności w mieście. Spotkać tu można wiele gatunków chronionych i rzadkich ptaków m.in. jastrzębia, rudzika i ziębę, gąsiorka, słowika rdzawego i szarego, świergotka łąkowego, potrzeszcza i przepiórkę a także bardzo cenne przyrodniczo zarośla kserotermiczne. Obecność terenów zielonych w mieście reguluje obieg wody w środowisku przyrodniczym. Zatrzymywane są wody opadowe, a tym samym zapewnione są korzystne stosunki wodne. Wpływają one na mikroklimat okolicy, charakteryzujący się łagodniejszymi zjawiskami niekorzystnymi dla człowieka np. upały. Ze względu na postępującą degradację tych terenów, spowodowaną niekorzystnym zagospodarowaniem, potrzebne jest podjęcie szerokich działań chroniących wartości przyrodnicze, nasze bogactwo przyrody ożywionej i nieożywionej.
Miłego keszowania.