D.A.G.

Alfred Nobel Dynamit AG w pobliżu Nowogrodu Bobrzańskiego to niegdyś wielka fabryka amunicji, umieszczona głęboko w lesie, z dala od ciekawskich oczu. Rozmieszczona była na powierzchni ponad 35 km kwadratowych. Najbardziej prawdopodobne źródła mówią o tym, że powstała w 1939r jako filia koncernu IG Farben, co było przykrywką do właściwej działalności, która, jako "przemysł chemiczny" miała uzasadnienie w szczególnej ochronie terenu.

Tak naprawdę powstało tajne miasto, które było w pełni samowystarczalne. Do dzisiaj wewnątrz lasu pozostała sieć kolejowa, można odnaleźć ruiny budynków mieszkalnych, biurowych, laboratoriów czy samego zakładu produkcyjnego. W samym zakładzie istniała też filia obozu koncentracyjnego Gross Rosen, którego więźniowie byli zatrudnieni przy produkcji materiałów wybuchowych. Zakład miał swoje kasyna, a nawet oddział straży pożarnej.

Większość urządzeń została wywieziona przez Niemców, uciekających przed ofensywą Armii Radzieckiej. W ciągu czterech miesięcy pomiędzy wkroczeniem Rosjan a przybyciem Polaków zanotowano wiele przypadków śmierci Rosjan, którzy lekceważąc napisy "Rauchen verboten" wchodzili do magazynów wypełnionych materiałami wybuchowymi z papierosem w ręce. Opowieści o fragmentach ludzkich ciał zawieszonych na drzewach, lub odrzuconych na kilkaset metrów, do dziś dnia można usłyszeć od mieszkańców okolicy, pamiętających czasy wojny.

Obecnie kombinat podzielony jest na kilka części. Jedna z nich, ogólnodostępna, należy do nadleśnictwa. Pozostałe podzielone są między jednostkę wojskową i zakład karny.

Kesz oczywiście umieszczony jest w terenie ogólnodostępnym. Nie trzeba się wspinać, czy ryzykować życiem. Nigdzie po drodze nie znaleźliśmy zakazu wstępu.