Skip to content

Wąskotorówka 1. Traditional Geocache

This cache has been archived.

Kashubian Reviewer: Nie otrzymałem żadnej odpowiedzi od właściciela skrytki, więc jestem zmuszony ją zarchiwizować. Jeśli w terenie pozostały jakiekolwiek elementy po skrytce, proszę o ich uprzątnięcie.

Kashubian Reviewer
Geocaching.com Volunteer Cache Reviewer for Poland

More
Hidden : 9/12/2015
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   small (small)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Historia nadmorskiej wąskotorówki zaczęła się 1 lipca 1896 r., gdy kolej po raz pierwszy wyruszyła w trasę z Gryfic do Niechorza. Pierwotnie kolej poruszała się po torach o rozstawie 750 mm, dopiero w 1912 r. poszerzono rozstaw szyn do 1000 mm, co znacznie usprawniło transport towarowy pomiędzy Gryficami i Niechorzem. Dynamiczny rozwój kolei na początku XX w. w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju gospodarki regionu Pomorza Zachodniego. W latach powojennych transport kolejowy stał się mało rentowny i został zdominowany przez transport samochodowy. Z powodu braku inwestycji infrastruktura i tabor wąskotorowy zaczęły ulegać stopniowej dewastacji. Aby zapobiec całkowitemu zniszczeniu Gryficka Kolej Dojazdowa została wpisana 11 maja 1995 r. do rejestru zabytków. Sytuacja ta nie zmieniła jednak złej kondycji Gryfickiej Kolei Dojazdowej i gdy w latach 90-tych utrzymanie linii kolejowej Gryfice-Trzebiatów przestało się opłacać, PKP postanowiły pozbyć się wąskotorówki. Jedna z ofert kupna kolejki nadeszła aż z Kenii.

Przed ostatecznym upadkiem nadmorską wąskotorówkę uratował samorząd gminy Rewal, podpisując w 2002 roku z Dyrekcją PKP oraz Ministrem Skarbu umowę o nieodpłatnym przejęciu taboru wraz z infrastrukturą i linią kolejową Gryfice- Trzebiatów, o łącznej długości 61 km. 29 maja 2002 r. wąskotorówka powróciła na tory, tym razem już jako własność gminy Rewal. Niestety z powodu złego stanu technicznego mostu na Redze w Nowielicach oraz zdewastowanych torowisk nie udało się uruchomić zamkniętej przez PKP trasy na odcinku Pogorzelica-Trzebiatów. Wieloletni brak inwestycji i remontów spowodował ogólną zapaść nadmorskiej kolejki, wymagającą  ogromnych nakładów finansowych, zbyt dużych, jak na budżet nadmorskiej gminy, liczącej zaledwie3,5tys.mieszkańców. 

Nowe perspektywy  i szanse rozwoju dla rewalskiej kolejki otworzyły się dopiero w 2004 r. po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, gdy gmina Rewal, przy współpracy z Zachodniopomorskim Urzędem Marszałkowskim wystąpiła o dotacje unijne i przystąpiła do jednej z największych inwestycji ostatnich lat - rewitalizacji Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej.

W ramach prac rewitalizacyjnych zmodernizowano starą linię kolejową o długości 10 km na trasie Trzęsacz-Pogorzelica. Odnowiono też tabor kolejowy: stare wagony zostały odrestaurowane i wyposażone w ogrzewanie i nowoczesne toalety. Lokomotywy i wagony otrzymały nowe barwy. Ponadto wyremontowano zabytkowe budynki dworcowe i wybudowano 3 nowe dworce.

W 2013 r. na mocy uchwały Rady Gminy Rewal powołano spółkę Nadmorska Kolej Wąskotorowa z siedzibą w Pogorzelicy. Spółka jest obecnie operatorem przewozów koleją wąskotorowa na trasie Gryfice-Pogorzelica.

 OŚ CZASU

  • 18 lipca 1892 r. na mocy ustawy Parlamentu Pruskiego podjęto uchwałę o budowie pierwszych niepaństwowych linii kolei dojazdowych.
  • W 1895 r. rozpoczęto budowę pierwszej linii kolejowej, łączącej Gryfice (Geifenberg) z kąpieliskiem Niechorze (Horst)
  • 1 lipca 1896 została otwarta linia kolejowa, łącząca Gryfice - Niechorze. Wówczas kolej wąskotorowa poruszała się po szynach o standardowym rozstawie 750 mm.
  • W 1901 r. rozpoczęto przekuwanie toru z 750 mm na 1000 mm na odcinku Gryfice Wąskotorowe - Popiele, przy okazji zmieniając nieco jego przebieg.
  • W 1905 r. zakończono przekuwanie torów z 750 na 1000 mm na odcinku Popiele – Niechorze.
  • 1 maja 1913 r. uruchomiono linię kolei wąskotorowej na odcinku z Niechorza do Trzebiatowa, włączając do infrastruktury kolejne dworce w miejscowościach: Pogorzelica, Rogozina, Sadlno i Włodarka. Kolej wąskotorowa na trasie Gryfice - Niechorze - Trzebiatów kursowała regularnie aż do 1996 r.
  • W 1920 r. w ramach robót interwencyjnych wykonano kolejną korektę przebiegu trasy: Gryfice Wąsotorowe – Popiele – Rybokarty przez co odcinek ten uległ wyprostowaniu, z ominięciem głębokich przekopów.
  • 11 maja 1995 r. na mocy wpisu do Rejestru Zabytków Gryficka Kolej Dojazdowa wraz z infrastrukturą uznana została za obiekt zabytkowy.
  • W 1999 roku, w końcowym okresie działalności PKP, ze względu na zły stan mostu w Nowielicach nad rzeką Regą podjęto decyzję o ostatecznym zamknięciu odcinka linii z Trzebiatowa do Pogorzelicy.
  • 14 stycznia 2002 r. na mocy umowy, podpisanej w Warszawie z Dyrekcją Kolei Dojazdowych PKP i Ministrem Skarbu kolej wąskotorowa z infrastrukturą na trasie Gryfice-Trzebiatów została przejęta przez władze samorządowe gminy Rewal. Zgodnie z porozumieniem gminie Rewal przekazane zostały nieodpłatnie na własność mienie ruchome, tj. tabor kolejowy i wyposażenie warsztatów w Gryficach oraz oddane w użyczenie grunty kolejowe, a także infrastruktura i budynki służące do eksploatacji linii kolejowych.
  • 29 maja 2002 r. Gryficka Kolej Dojazdowa po raz pierwszy wyjechała w trasę już jako własność gminy Rewal. W pierwszym sezonie swej nowej działalności uruchomiono ogółem 98 pociągów i przewieziono łączne 36,5 tys. pasażerów.
  • W 2003 r. gmina Rewal otrzymała własną koncesję do świadczenia usług przewozów pasażerskich.
  • W 2004 r. na skutek zmiany ustawy i wprowadzonych obostrzeń w przepisach dotyczących transportu kolejowego wznowienie przewozów pasażerskich wymagało otrzymania specjalnej licencji. Spełniając wszystkie warunki dopuszczeń technicznych, rewalska wąskotorówka otrzymała taką licencję i została ponownie uruchomiona na linii Gryfice - Pogorzelica.
  • W 2004 r. ogłoszono przetarg na remont zabytkowego parowozu Px 48 użyczonego gminie Rewal przez Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Przetarg, ze względu na wpłynięcie tylko jednej oferty nie został rozstrzygnięty. W związku z tym generalny remont zabytku powierzono firmie Interlok (dawne ZNTK) z siedzibą w Pile.
  • W 2005 r. zabytkowa lokomotywa parowa Px 48, przewieziona została pociągiem do Piły i poddana generalnemu remontowi.
  • W lutym 2006 r., po ponad rocznej przerwie remontowej Px48 powrócił do gminy Rewal. Wyremontowano m.in. układ jezdny, kocioł oraz urządzenia pomiarowe. Łączny koszt naprawy wyniósł 140 tys. złotych.
  • 1 czerwca 2009 r. rewalską kolejką przejechał ówczesny Prezydent RP Lech Kaczyński, przebywający właśnie na polskim wybrzeżu. Prezydent podróżował wąskotorówką na trasie z Niechorza, gdzie na dworcu dokonał wpisu do księgi pamiątkowej, do Pogorzelicy, gdzie w OWS Sandra spotkał się na uroczystym obiedzie z przedstawicielami lokalnego biznesu.
  • W 2011 r. rozpoczęto remont odcinka linii Trzęsacz - Pogorzelica oraz zaplanowane inwestycje w ramach rewitalizacji Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej gminy Rewal.
  • We wrześniu 2013 r., po 3 latach przerwy, spowodowanej pracami remontowymi taboru i torowisk Nadmorska Kolej Wąskotorowa ponownie wróciła na trasę.
  • 1 maja 2014 r.  - rozpoczęcie nowego sezonu przewozowego - wąskotorówka wyruszyła w trasę po raz pierwszy pod szyldem Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej Sp. z o.o. 
  • 26 grudnia 2014 r. - po raz pierwszy od czasów PKP i pierwszy raz w XXI wieku Nadmorska Kolej Wąskotorowa wyrusza w trasę zimą.

Additional Hints (Decrypt)

Avr an mvrzv.

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)