Na stacji kolejki Marki, lata 70.
[PL]
Kolej marecka – istniejąca od 1897 do 1974 roku kolejka wąskotorowa umożliwiająca w ostatnim okresie kursowania dotarcie z Radzymina i Marek wzdłuż ówczesnych ulic Generalskiej i Radzymińskiej na Pragę. Pociągi poruszały się po torach o rozstawie szyn 750 (wcześniej 800) milimetrów. Inicjatorami budowy linii byli Julian Różycki, Manas Ryba oraz Adam Dzierżanowski.
Pozwolenie na budowę linii zostało wydane w 1896 roku, jednak pierwszy odcinek kolejki mareckiej obsługiwanej napędem konnym uruchomiono 9 marca 1897 roku na trasie z Targówka wzdłuż ulicy Radzymińskiej do Marek-Pustelnika. Parowóz uruchamiano jedynie w specjalnych przypadkach. Na trasie znalazły się przystanki Targówek, Zacisze, Drewnica, Marki oraz Pustelnik. Nie było to jednak oficjalne uruchomienie linii, gdyż tego dokonano dopiero 15 września 1899 roku, kiedy to uruchomiono stały napęd parowy oraz przedłużono linię przez Słupno do Radzymina. W 1901 roku, dla wygody podczas przesiadania się, linię przedłużono do nowego dworca przy ul. Stalowej 60, gdzie w pobliżu znajdowała się pętla tramwajowa "Stalowa". Podróż na całej trasie zajmowała przeciętnie 61 minut. Obok przewozów pasażerskich funkcjonowały także przewozy towarowe, które stanowiły większość dochodów spółki zarządzającej linią.
W 1902 roku w Strudze wybudowano odnogę do planowanych uzdrowisk w Izabelinie, linia ta jednak dotrwała jedynie do jesieni 1903 roku, kiedy to ją zlikwidowano w związku z brakiem jakichkolwiek postępów w budowie domków letniskowych. Powstały także liczne odnogi do zakładów przemysłowych, między innymi fabryki Briggsa i Posselta w Markach czy zakładów ceramicznych "Pustelnik". Linia funkcjonowała bez większych zmian do 1915 roku, kiedy to wycofujące się wojska rosyjskie skonfiskowały i wywiozły większość taboru. Od lipca do września linia nie kursowała, uruchomiono ją dopiero dzięki odnalezionym wozom letnim, a na stałe zaczęła kursować 2 października 1915 roku. Już rok później, w 1916 roku, otwarto "linię wojenną", wiodącą odnogą ze Strugi przez Nieporęt do Zegrza, a potem także drugą do Wawra. Linia istniała do 1923 roku, kiedy to rozebrano ją w związku z utratą przez Zegrze statusu twierdzy. Początki w niepodległej Polsce były trudne, jednak mimo to linię udało się częściowo zmodernizować, a od 1926 roku ożywienie gospodarcze przyniosło wzrost dochodów. Planowano przedłużenie linii do Załubic, Serocka, Pułtuska i Przasnysza, jednak pomysły te storpedował kryzys gospodarczy.
Sytuacja linii poprawiła się dopiero około 1933 roku, wkrótce zmodernizowano stację Warszawa Targówek, a w 1935 roku uruchomiono na trasie dodatkowe przystanki w Pustelniku oraz w Leopoldynowie. Wybudowano nowe bocznice, których długość osiągnęła w ciągu kilku lat 6,5 kilometra. Kursowanie kolejki na krótko wstrzymały działania wojenne kampanii wrześniowej, jednak Niemcy wymogli jej ponowne uruchomienie już w październiku. W 1943 roku przedłużono ją wzdłuż nowo wybudowanej łącznicy wzdłuż linii kolei obwodowej do kolei jabłonowskiej, dzięki czemu pociągi mogły dotrzeć do stacji "Most". Kursowanie linii zatrzymało powstanie warszawskie, jednak wznowiono je już w listopadzie 1944 roku na krótkiej trasie z Marek do Strugi. Kolejne odcinki systematycznie otwierano do lutego 1945 roku, a w 1949 roku, w związku z budową alei Świerczewskiego trasę kolejki wydłużono do stacji Warszawa Targowa w pobliżu ul. Targowej w celu wyeliminowania kłopotliwego przejazdu kolejowego w stronę ul. Stalowej. W latach 50. XX wieku przekuto tory kolejki na prześwit 750 milimetrów. Kolejka kursowała niezmiennie do 31 sierpnia 1974 roku, kiedy to została zlikwidowana i zastąpiona kursami autobusowymi. Ostatni pociąg odjeżdżający z Radzymina o 21:33 pożegnała orkiestra.
Do dzisiaj w granicach Warszawy jedynymi zachowanymi pozostałościami kolejki mareckiej są nastawnia zachowana przy ul. Radzymińskiej, niedaleko dawnej stacji Warszawa Targówek, oraz słupek przy ul. Strzeleckiej. Poza Warszawą to miedzy innymi dwa pomniki i budynek stacji Radzymin.
Źródło: warszawikia
Nazwy Kolejki Mareckiej
- 1896—1897 Markowska Kolej Konna
- 1897—1906 Markowska Kolej Wąskotorowa
- 1907—1915 „Markowskij Podjezdnoj Put”, Markowskaja Podjezdnaja Zeleznąja Doroga (MPZD) , (Dojazdowa Kolej Marecka)
- 1919—1941 Kolej Dojazdowa Marecka (KDM)
- 1942—1944 Warschauer Eisenbahnen Ost (WEO) , Warszawskie Koleje Wschodnie (WKW)
- 1945—1951 Kolej Dojazdowa Warszawa—Radzymin
- 1952—1974 Radzymińska Kolej Wąskotorowa
Dla upamiętnienia istnienia kolei powstały 2 pomniki:
- odsłonięty 17.09.2010 w Markach na placu po dawnej synagodze wąskotorowy parowóz-pomnik Px48-1778 pochodzący z muzeum w Sochaczewie oraz otaczające go tablice informacyjne
- odsłonięty 9.10.2010 w Radzyminie przy budynku dawnej stacji kolejki wąskotorowej Pomnik Kolejarzy, którzy w czasie bitwy warszawskiej w 1920 obsługiwali tą linie kolejową
Kesz:
PET 80 ml, zawiera ołówek i FTF. Proszę o ostrożność w podejmowaniu, miejsce pełne mugoli i monitorowane.
Nie na stacji kolejki Marki, 2016
[EN]
Narrow gauge railway of Marki - the narrow-gauge railway existing since 1897 until 1974 between Warsaw (Prague), Marki to Radzymin. Trains were moving on a track spacing of rails 750 (previously 800) millimeters. The initiators of the construction of the line were local businessmans Julian Różycki, Manas Ryba and Adam Dzierżanowski.
The building permit was issued in 1896, but the first episode of the Marki railway is 1897 - a supported drive carriage run in 9 March 1897 from Targówek along the Radzymińska Street to Marki-Pustelnik. Steam locomotive was run only in special cases. The route included stops Targówek Zacisze, Drewnica, Marki i Pustelnik. But it was not the official launch of the line, as it was done until 15 September 1899, when it launched as the constant railway line and extended by Słupno to Radzymin. In 1901, for convenience when changing trains, the line was extended to the new railway station Stalowa Street, near where there was a tram terminal "Stalowa". Travel the entire route occupied an average of 61 minutes. In addition to passenger services also operate freight, which accounted for most of the income.
In 1902, in Struga they built branch line to the planned spas in Izabelin this line, however, lasted only until autumn 1903 when it was liquidated in the absence of any progress in the construction of cottages. The resulting numerous branches to industrial plants, among other things, Briggs and Posselt factory in Marki or ceramic factory "Pustelnik". The line functioned without major changes to 1915, when a retreating Russian troops have seized and carried away most of the rolling stock. From July to September, the line does not plied, it launched her rediscovered summer carriages only through the summer, and on a permanent basis began to run October 2, 1915 year. A year later, in 1916, opened a "line of war", a leading branch of Struga by Nieporęt to Zegrze, then a second branch to Wawer. Line existed until 1923, when it was demolished in connection with the loss of Zegrze status of the fortress. The beginnings in independent Poland were difficult, but the line still managed to partially modernize, and since 1926 the economic recovery resulted in increased revenue. Planned extension of the line to Załubice, Serock, Pułtusk and Przasnysz, but these ideas stay in plans since the economic crisis begins.
The situation of line improved until about 1933, and soon modernized station Warsaw Targówek, and in 1935 was launched on the route additional stops in Pustelnik and Leopoldynów. New siding was built, whose length reached within a few years of 6.5 kilometer. Line was important during a battle of Warsaw in 1939 and in September was not working, but Germans pushed Polish workers to restart line in October. In 1943, it was extended along the newly constructed rail lines liaisons along the perimeter to turn Jabłonow railway, allowing trains to reach the station "Most" (Bridge). During the Warsaw Uprising trains stopped, but line was resumed as early as November 1944 on a short route from Marki to Struga. Subsequent episodes of systematically opened railway was until February 1945, and in 1949 in in cause of the construction of the avenue Świerczewski route line was extended to the station Warsaw Targowa near the Targowa street in order to eliminate troublesome level crossing in the direction of Stalowa Street. In the 50s gauge railway track was changed on a ground clearance of 750 millimeters. Railway was working consistently to 31 August 1974, when it was abolished and replaced by bus courses. The last train leaving the station about 21:33 and Radzymin citizens bid farewell with the orchestra.
To commemorate the existence of raliway two monuments was built:
- 17.09.2010 Marki unveiled in the square of the former synagogue narrow-gauge steam locomotive - monument Px48-1778 coming from the museum in Sochaczew and surrounding information boards
- 9.10.2010 in Radzymin unveiled at the building of the former narrow gauge railway station Monument of the Railwaymen, who's during the Battle of Warsaw in 1920, served the railway lines
Cache :
80 ml PET, has a pencil and the FTF. Please be careful when searching, a place is full of Muggles and monitored.
