W ładnym parku z przewagą starych brzóz stoi niezwykła willa, o wyniosłym, szpiczastym, krytym dachówką karpiówką dachu. Stromy szczyt wypełniony jest rzeźbionymi ozdobami z drewna.
Dom przy ulicy Suwalskiej 15 został wybudowany w 1911 roku, jako letnia rezydencja generała Eugeniusza Dmitriewicza Kniaziewa – co wyjaśnia nazwę rezydencji. Gen. Eugeniusz Kniaziew, inżynier specjalizujący się w fortyfikacjach wojennych, mieszkał na stałe w Warszawie. Jego wysoka pozycja towarzyska narzuciła mu konieczność wystawienia reprezentacyjnej willi, gdzie mógł w lecie odpoczywać i gdzie przyjmował śmietankę towarzyską ze swojego kręgu.
Generał zginął podobno w czasie rewolucji bolszewickiej w szeregach białych, przypuszczalnie w 1918 roku. Jego żona (Maria Paulina Kniaziew z domu Fischer) gospodarzyła samotnie w rezydencji. W 1938 roku zdecydowała się na jej odsprzedanie zastrzegając sobie dożywotnie zamieszkiwanie w willi.
Nabywcami posiadłości było małżeństwo Rogińskich, Michalina i Stefan. Stefan Rogiński był wojskowym, uczestnikiem obu wojen i Powstania Śląskiego, uprawiał sport konny. W czasie wojny był członkiem Rady Głównej Opiekuńczej, kierownikiem działu gospodarczego.
Dnia 21 października 1938 roku prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki mianował Stefana Rogińskiego kapitanem rezerwy w korpusie oficerów artylerii. W kampanii wrześniowej uczestniczył jako dowódca baterii w 1. Dywizjonie Artylerii Konnej. Po zakończeniu działań wojennych już w listopadzie włączył się do pracy konspiracyjnej jako wykładowca biorąc udział w szkoleniu żołnierzy podziemia. Od 1943 roku, przebywając w Grodzisku, uczestniczył w akcji ratowniczej, odnoszącej się głównie do mieszkańców Warszawy, co nabrało szczególnego znaczenia w czasie powstania. Willa „Kniaziew” zmieniała się powoli w schroniska dla prześladowanych. Kiedy Niemcy utworzyli w Pruszkowie obóz przejściowy, RGO, a wraz z tą organizacją Stefan Rogiński, wzięła na siebie obowiązek zaopatrywania i ratowania uciekinierów z obozu i przesiedleńców z Warszawy. W tym czasie willa miała 52 lokatorów. Dopiero po wojnie wilgoć na jednej ze ścian budynku ujawniła skrytkę, gdzie w czasie wojny była ukryta 3-osobowa rodzina żydowska. Tak przetrwali całą wojnę.
Po skończonej wojnie, w willi, pierwsi pojawili się Rosjanie wracający z Niemiec do ojczyzny. Po ich odjeździe, wozem konnym podjechał brat miejscowego sekretarza partii – z meblami i rodziną i na podstawie nakazu kwaterunkowego chciał się wpasować do pięknej rezydencji generała Kniaziewa. Stefan Rogiński uprzednio jednak, wiedziony instynktem samozachowawczym, rozebrał podłogę na drugim piętrze budynku, przez co zmniejszyła się powierzchnia willi. W ten sposób, choć z trudem, wybronił willę przed niepożądanym elementem. Może odstraszająco zadziałał fakt, że Stefan Rogiński już od lutego 1945 roku podjął pracę w Ministerstwie Obrony Narodowej, a potem był zastępcą dowódcy 1. Pułku zmotoryzowanego, w którym służył do 1948 roku.
Piękna willa „Kniaziew” jaśnieje dzisiaj wśród wiekowych brzóz w zaułku ulicy Suwalskiej. Niezbyt stara, ale z jakże bogatą historią!
Marek Cabanowski – „Domy i ludzie”, 1998, Wydawnictwo: Zakład Poligraficzny "Primum"
ENG
In a nice park with a predominance of old birch stands amazing villa, with a lofty, pointed, covered plain tile roof. Steep peak is decorated with carved wooden ornaments.
House at Suwalska 15 street was built in 1911 as a summer residence of General Eugene Dmitrievich Kniaziew - which explains the name of the residence. Gen. Eugene Kniaziew, an engineer specializing in military fortifications, has lived in Warsaw. His high social standing has imposed him the necessity to build representative villa, where he could relax in the summer and where he invited people from his circle.
General reportedly was killed during the Bolshevik revolution in the ranks of white, presumably in 1918. His wife (Maria Paulina Kniaziew nee Fischer) managed the residence alone. In 1938 she decided to reselling the villa reserving for life living in it.
Purchasers of the property was Mr. and Mrs. Rogińscy, Michalina and Stefan. Mr. Stefan Rogiński was a military, a member of both war and Silesian Uprising, equestrian sport practiced. During the war he was a member of Rada Główna Opiekuńcza (RGO), the head of the economic department.
The 21th of October, 1938, Igancy Mościcki President of the Republic of Poland has nominated Stephen Rogiński a captain. During the September campaign he was a battery commander in the 1st Squadron Horse Artillery. After the war, in November he joined the military underground movement as a lecturer. Since 1943, he has participated in the rescue operation, relating mainly to the inhabitants of Warsaw, which had a special significance during the Warsaw Rising. Villa "Kniaziew" changed slowly in a shelter for the persecuted. When the Germans set up a temporary camp in Pruszkow, RGO with Stefan Rogiński, it is obliged to supply and rescue camp escapees and internally displaced persons from Warsaw. At that time the villa had 52 lodgers. After the war moisture on one of the walls of the building revealed the hiding place where during the war was hidden the Jewish family. This is why they survived the war.
Beautiful villa "Kniaziew" shines today among the ancient birches in the alley of Suwalska street. Not too old, but with how rich history!